बलिउड अभिनेत्री तथा पशु अधिकार अभियन्ता सन्नी लियोनीले चितवन हात्ती महोत्सवमा हात्तीमाथि हुने क्रुर र अमानवीय व्यवहार तत्काल बन्द गर्न आग्रह गरेकी छन् ।
उनले लामो समयदेखि सहकार्य गर्दै आएको पशु अधिकार संस्था पेटा एसिया (PETA Asia) मार्फत महोत्सवको स्वरूप पुनर्विचार गर्नुपर्ने माग सार्वजनिक गरेकी हुन् । सन्नी लियोनीले हात्ती महोत्सवमा मनोरञ्जनको नाममा हुने कुटपिटा, हिर्काइ वा हाेच्याउने जस्ता क्रियाकलाप, हात्तीलाई अस्वभाविक गतिविधि गर्न बाध्य पार्ने अभ्यासजस्ता अमानवीय व्यवहार अझै पनि रोकिन नसकेकोमा चिन्ता व्यक्त गरेकी छन् ।
उनका अनुसार “दर्शकलाई देखाउनका लागि सिर्जना गरिने रमाइलो” को मूल्य हात्तीहरूले शारीरिक र मानसिक पीडा भोगेर तिर्नुपर्छ, जसले महोत्सवको नैतिकता माथी नै प्रश्न उठाउँछ ।
महोत्सवलाई करुणा र शिक्षामा रूपान्तरण गर्न पेटा एसियाको अपिल
पेटा एसियाले सन्नी लियोनीको अभिव्यक्ति सार्वजनिक गर्दै चितवन हात्ती महोत्सवलाई करुणा, शिक्षा र प्रकृतिप्रति जिम्मेवारी बढाउने किसिमबाट पुनः संरचना गर्न सबै सरोकारवालालाई आग्रह गरेको छ । पेटा एसिया संस्थाका अनुसार हात्तीलाई मनोरञ्जनका लागि प्रयोग गर्ने परम्परा विश्वका धेरै देशमा बन्द भएको छ, र नेपालले पनि आधुनिक, पशुमैत्री महोत्सवतर्फ अघि बढ्नुपर्ने समय आएकाे जनाएकाे छ ।
गत वर्ष बलिउड अभिनेता जोन अब्राहम ले पनि हात्तीमाथि हुने दुव्र्यवहार रोक्न र महोत्सवलाई वैकल्पिक कार्यक्रममार्फत आकर्षक बनाउन प्रस्ताव गरेका थिए ।
लामो समयदेखि पशु अधिकार अभियानमा सक्रिय सन्नी लियोनी
सन्नी लियोनीले २०११ मा ‘बिग बोस’ रियालिटी शो मार्फत भारतीय मनोरञ्जन क्षेत्रमा औपचारिक प्रवेश गरेकी थिइन् । सोही कार्यक्रममा लोकप्रियता कमाएपछि निर्देशक महेश भट्टले २०१२ मा ‘जिस्म–2’ का लागि उनलाई साइन गरे, जसलाई उनको बलिउड करिअरको औपचारिक सुरुवात मानिन्छ । यसपछि सन्नीले आफ्नो पहिलेका पोर्न उद्योगबाट पूर्ण रूपमा बिदा लिई मुख्यधारको भारतीय फिल्म इन्डस्ट्रीमा आफूलाई स्थापित गर्न ध्यान केन्द्रित गरिन् । समयक्रमले उनले ‘रागिनी MMS–2’, ‘एक पहेली लीला’, ‘हेट स्टोरी–2’ लगायतका चर्चित फिल्ममा अभिनय गर्दै बलिउडमा नयाँ पहिचान बनाउन सफल भएकि छिन् । प्रष्ट अभिव्यक्ति, ग्ल्यामरस उपस्थिती र विभिन्न सामाजिक अभियानमा सक्रियताको कारण उनी आज बलिउड क्षेत्रकी चर्चित कलाकारका रूपमा स्थापित छिन् ।
सन्नी लियोनीलाई पेटा एसियाले २०१६ को ‘Person of the Year’ का रूपमा घोषित गरेको थियो । उनी शाकाहारी जीवनशैली प्रवर्द्धन, कुकुर–बिरालोको अनावश्यक बन्ध्याकरण विरुद्ध अभियान, सडक पशु उद्धार, तथा पशु कल्याणका विभिन्न गतिविधिमा निरन्तर आवाज उठाउँदै आएकी छन् ।
चितवन हात्ती महोत्सव : परम्परा र विवाद
चितवन हात्ती महोत्सव प्रत्येक वर्ष डिसेम्बर २६ देखि ३० सम्म सौराहामा आयोजना हुँदै आएको छ ।
हात्ती दौड, हात्ती पोलो, हात्ती ब्युटी पेजेन्टजस्ता कार्यक्रम महोत्सवका मुख्य आकर्षणका रूपमा रहेका छन् । तर पछिल्ला वर्षहरूमा यी गतिविधिले हात्तीको स्वास्थ्य, सुरक्षा र व्यवहार सम्बन्धी प्रश्न उठाउँदै आएकाे छ । वन्यजन्तु विज्ञहरूका अनुसार हात्तीलाई खेलकुदमा लगाउनु, भीडभाडमा उतार्नु, तथा “मनोरञ्जन” को वस्तुका रूपमा प्रयोग गर्नु हात्तीको शारीरिक स्वास्थ्य मात्र नभइ, मानसिक तनाव र दीर्घकालीन व्यवहारगत समस्याहरू निम्त्याउने गर्दछ ।
यस वर्ष पनि महोत्सवको तयारी चलिरहेको बेला पेटा एसियाको अपिलले आयोजक, स्थानीय पर्यटन व्यवसायी, र सरकारी निकायहरूमा नयाँ बहस सुरु गराएको छ । धेरैले पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि वैकल्पिक, पशुमैत्री कार्यक्रम विकास गरेर महोत्सवलाई आधुनिक ढंगले रूपान्तरण गर्न सुझाव दिएका छन् ।
चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज नजिकै आयोजना हुने यो महोत्सवलाई वन्यजन्तु संरक्षणका मानकअनुसार अद्यावधिक गर्नुपर्ने माग उठेको छ ।
