अमेरिकाबाट थप ३७ जना नेपालीलाई निष्कासन (डिपोर्ट) गरिएको छ । अमेरिकी इमिग्रेसन एन्ड कस्टम इन्फोर्समेन्ट (आइस) ले उनीहरूलाई बुधबार (सेप्टेम्बर ३) चार्टर विमानमार्फत नेपाल पठाउने तयारी गरेको हो ।
अध्यागमन विभागका महानिर्देशक रामचन्द्र तिवारीका अनुसार ‘उडान नम्बर एन ८२८ एएक्स’ नामक चार्टर विमानमार्फत उनीहरू बुधबार अपराह्न त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा ल्याइपुर्याइनेछन् ।
सन् २०२५ जनवरीदेखि अहिलेसम्म मात्र अमेरिकाबाट २१५ जना नेपालीलाई डिपोर्ट गरिएको छ। तीमध्ये १९७ पुरुष र १८ महिला छन् । यसअघि पनि दुई पटक चार्टर फ्लाइटमार्फत ४५ जना ल्याइएका थिए भने बाँकीलाई नियमित उडानमार्फत नेपाल फर्काइएको थियो ।
२८ जिल्लाका नेपाली
हालसम्म अमेरिकाबाट डिपोर्ट भएर फर्किएका नेपाली २८ जिल्लाका रहेका छन् । तीमध्ये सबैभन्दा बढी दाङ, पश्चिम रुकुम र पूर्वी रुकुमका हुन् । अन्य जिल्लामा सल्यान, म्याग्दी, पर्वत, बाँके, रोल्पा, बागलुङ, सिन्धुपाल्चोक, काठमाडौं, जाजरकोट, दोलखा, कास्की, कैलाली, कञ्चनपुर, गोरखा, जुम्ला, झापा, डोटी, डोल्पा, धनकुटा, पर्सा, मकवानपुर, मुस्ताङ, मोरङ, सिन्धुली र सुनसरी पर्दछन् ।
अवैध बाटो र गिरोहको संलग्नता
प्रहरीका अनुसार डिपोर्ट भएर फर्किने अधिकांश नेपाली तल्लो बाटो (डंकी रुट) प्रयोग गरी अमेरिका पुगेका थिए । यसक्रममा विभिन्न मुलुकमा सक्रिय गिरोहलाई प्रतिव्यक्ति करिब १ करोड रुपैयाँसम्म बुझाइएको तथ्य खुलेको छ। गिरोहले रकम लिएर ‘अमेरिका छिराउने ग्यारेन्टी’ दिने गरेको डिपोर्ट भएर फर्किएका नेपालीको भनाइ छ ।
ट्रम्प प्रशासनको नीति
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले २०२५ जनवरीमा दोस्रो कार्यकाल सुरु गरेयता कागजातविहीन र आपराधिक गतिविधिमा संलग्न आप्रवासीलाई निष्कासन गर्ने कडा नीति लागु गरेका छन् ।
यसअन्तर्गत जनवरीदेखि अगस्टसम्म मात्र क्रमशः ६, १८, ३२, २६, ५८, ४२, १७ र १६ जना गरी २१५ नेपालीलाई डिपोर्ट गरिएको छ । यसअघि सन् २०२१ देखि २०२४ सम्म १४० जना नेपाली डिपोर्ट भएका थिए ।
व्यापक धरपकड
ट्रम्प प्रशासन आएपछि आइसले १४ लाख ४५ हजारभन्दा बढी आप्रवासीलाई डिपोर्ट सूचीमा राखेको छ । तीमध्ये सबैभन्दा बढी मेक्सिको, एल साल्भाडोर, भारत, ग्वाटेमाला, होन्डुरस र भेनेजुएलाका नागरिक छन् ।
‘टेम्पोररी प्रोटेक्ट स्टाटस’ (टीपीएस) अन्तर्गत अमेरिकामा बस्दै आएका करिब ८ हजार नेपाली पनि डिपोर्टको जोखिममा परेका छन् । अमेरिकी अदालतले हालै टीपीएसधारीलाई समेत फिर्ता पठाउन अनुमति दिइसकेको छ ।