साउन महिनाको पहिलो साता सकिँदै जाँदा पनि तराई मधेशका अधिकांश खेतहरू सुख्खा छन् ।
लामो समयदेखि वर्षा नहुँदा बारा, पर्सा, र रौतहट लगायतका जिल्लामा रोपाइँ प्रभावित भएको छ भने रोपिएका धानबाली समेत सुक्न थालेका छन् । कृषि अधिकारीहरूका अनुसार यो वर्ष तराईका जिल्लामा २० देखि ३० प्रतिशत मात्र रोपाइँ भएको छ । जहाँ रोपाइँ भइसकेको छ, त्यहाँ पनि पानीको अभावले धान मर्न थालेका छन् । किसानहरूले नहर, कुलो, पम्पसेट, डिप बोरिङ, र स्यालो ट्युबवेल प्रयोग गरी खेतमा पानी हाल्न प्रयास गरे तापनि अत्यधिक तापक्रमका कारण खेत सुक्दै गएका छन् ।
बारा जिल्लाको कलैया उपमहानगरपालिका–२ का किसान रामबाबु प्रसाद राउतले भने, “बोरिङको सहायताले जेनतेन धान रोपाइँ गरे पनि अहिले रोपिएका धान जोगाउन गाह्रो भएको छ । एक दिन पनि खेतमा पानी टिक्दैन, तापक्रम यति बढेको छ कि खेतमा चिरा पर्न थालेका छन् ।”
पर्सामा ८० प्रतिशत रोपाइँ भए पनि अवस्था चिन्ताजनक
कृषि ज्ञान केन्द्र पर्साका प्रमुख रामजीवन ठाकुरका अनुसार पर्सा जिल्लामा ३९ हजार ७३१ हेक्टर क्षेत्रफलमध्ये करिब ३१ हजार ७८४ हेक्टरमा (८०%) रोपाइँ सम्पन्न भइसकेको छ । तर उनले भने, “पानी अभावका कारण रोपिएका धानबालीमा मर्ने अवस्था देखिएको छ ।”
धान उत्पादनमा ठूलो असर पर्ने चिन्ता
मधेश प्रदेशका ८ वटै जिल्लामा वर्षा नहुँदा धान उत्पादनमा ठूलो असर पर्ने कृषि विज्ञहरूको अनुमान छ । समयमै पानी नपरे धानबाली सुक्ने, उत्पादनमा ह्रास आउने, र अन्ततः कृषकहरूको जीविकोपार्जनमै असर पर्ने अवस्था देखिएको छ ।
स्थानीय प्रशासन र कृषि निकायले सिंचाइको वैकल्पिक उपाय अपनाउने र किसानलाई सहयोग गर्ने योजनामा रहेको बताएका छन् । यद्यपि वर्षा नपरे कृषकको मेहनत बग्ने निश्चित देखिन्छ ।
